W pierwszej części naszej serii artykułów opisaliśmy sytuacją wyjściową i zwróciliśmy uwagę na problem związany z zagęszczeniem gleby. Ponadto zostały tam przedstawione pierwsze sposoby rozwiązania tej trudnej sytuacji. W drugiej serii artykułów kwestie te zostaną pogłębione. Omawiając je, poprzemy je konkretnymi liczbami i przykładami.
Opona o dużej średnicy i dużym przekroju ma przewagę nad oponą szerszą, jeśli chodzi o obciążenie nośne i powierzchnię przylegania, dlaczego tak się dzieje?
Aby to zilustrować, posłużymy się małym przykładem obliczeniowym.
Opona 650/75 R38 ma o 20% większą objętość powietrza i o około 28% większe obciążenie nośne niż opona o tej samej średnicy zewnętrznej i szerokości (650/65 R42) (ulotka DLG Merkblatt 356, s. 12).
Gdybyśmy mieli jeszcze większy przekrój opony, na przykład oponę o rozmiarze 650/85 R38, to biorąc pod uwagę większą średnicę zewnętrzną, można by zwiększyć jej nośność o 1155 kg. W konsekwencji zwiększenie objętości powietrza wpływa korzystnie na zmniejszenie nacisku punktowego na glebę.
Porównując oponę (650/85 R38) z szeroką oponą (900/60 R38), można zauważyć, że nośność, pomimo tej samej średnicy zewnętrznej i tej samej średnicy felgi, jest tylko nieznacznie wyższa (o 700 kg). Korzyści z takiej opony są nieproporcjonalnie wysokie w porównaniu do wyższych kosztów zakupu i większego zużycia (ulotka DLG Merkblatt 356, s. 13).
Podsumowując: duża średnica opony o dużym przekroju bardziej chroni glebę niż szeroka opona.
Opony jezdne o dużej średnicy i dużym przekroju mają też tę zaletę, że przy niskim ciśnieniu powietrza potrafią się „wydłużyć” – czyli mogą zwiększyć swoją powierzchnię styku, co jest ważne w pracy polowej. Natomiast w transporcie drogowym wysokie ciśnienie powietrza w oponie i mała powierzchnia styku zmniejszają koszty eksploatacji.
Dobrym przykładem są tu kombajny zbożowe lub sieczkarnie polowe, które ze względu na coraz większe podajniki wciągające nie mogą być wyposażone w bardzo szerokie opony (np. 800-900 mm), ale mogą za to wykorzystać przestrzeń montażową w maszynie dla opon o dużym przekroju. Ponadto, jeśli chodzi o ochronę gleby, należy również skoncentrować się na maszynach ciągnionych takich jak opryskiwacze polowe lub siewniki punktowe.
Podsumowując oba artykuły, można stwierdzić, że następujące kwestie są kluczowe, jeśli chodzi o ochronę gleby w nowoczesnych maszynach rolniczych:
Kolejna część artykułu dotyczy praktycznych rozwiązań minimalizujących nacisk na podłoże. Jak można obniżyć koszty i zwiększyć wydajność powierzchniową? Dlaczego gleba nie lubi kolein? Na te i wiele innych pytań odpowiemy w następnym już wkrótce.
